Potloodgraffiti in Brussel

He, jij daar, met je ogen gericht op je smartphone terwijl je door de straten wandelt! Als je nu eens zou stoppen! Loop niet langer het risico je voet te verstuiken op de trottoirs van de hoofdstad, kijk voor je uit en geniet van de omgeving! Voor wie de moeite doet naar iets anders te kijken dan naar zijn voeten, is Brussel een openluchtmuseum waar stedelijke kunst in elke straat floreert…

Wanneer Brusselslife een potlood tegenkomt

BrusselsLife luisterde naar zijn eigen advies en stak de telefoon ver weg om te genieten van het stedelijke landschap. Zonder twijfel beroepsmisvorming, onze blik werd getroffen door een immense potloodgraffiti! «Vreemd... Het zegt me iets... Ah ja! In de buurt van ons kantoor is er ook zo één».

En sindsdien zien we overal in Brussel graffiti: op muren, gevels, rolluiken van winkels, elektriciteistkasten, telefooncabines... tot in de buurt van snelwegen! Volgens kenners zijn er ongeveer 400. Maar ze verschijnen, verdwijnen en herrijzen zonder ophouden op het ritme van de constante evolutie van de stad.

Sinds het einde van de zomer van 2010, steken de potloden in golven de kop op in heel Brussel. Yves Calomme, specialist in het genre, legt uit dat hij de evolutie heeft kunnen volgen: «De evolutie van het potlood verliep in verschillende golven. In het begin waren ze eenvoudig en recht. Daarna plooiden ze om de hoek van een gevel. En dan kwamen er benen aan, werd het potlood een lieveheersbeestje, Indiana Jones, werd het uitgekleed, reed het op een kameel...»

Wie zit er achter de spuitbus?

We weten nooit waar ze zullen verschijnen. We kunnen de vorm van de potloden niet voorspellen. De tekenaar sluipt door de nacht om met enkele keren spuiten een houten kleurpotlood te creëren. En als de zon opstaat, is je straat getatoeëerd met een onuitgegeven tekening.

De ideniteit van de potloodtekenaar? Die vraag stelt iedereen zich maar niemand kan of wil een antwoord geven. Want als ht om graffiti gat, waken de overheden goed.

Er zouden meerdere tekenaars van potloodgraffiti zijn. De kenners ontwaren verschillende stijlen in de potloodstreep. Sommige zijn meer bewerkt dan andere. Volgens Yves Calomme is er «een samenwerking tussen de artiesten. Ze communiceren met elkaar. Ze wisselen zaken onder elkaar uit over potloodgraffiti».

De identiteit van de artiesten blijft een mysterie, maar bepaalde tags naast het werk geven een schuilnaam vrij zoals Korsa, Bart of Fist…

Ontboezemingen van kenners

Om de hand te kunnen leggen op de artiest(en), gingen we naar drie mannen, gepassioneerd door street art. Zij vertelden ons hun ervaringen. Ze kennen de potloden door en door.

Phil is een potloodjager. Nadat hij er enkele had gevonden in zijn wijk en ze op zijn blogs had gepubliceerd, brachten vrienden hem op de hoogte van andere potloden. «Ik was al snel op de hoogte van 20, 30, 50 potloden! De artiest is productief. Wat ik in het bijzonder apprecieer, dat is de poëtische en creatieve kant van de potloden».

«Eind oktober, na een potlodenjacht van 2 à 3 maanden, kreeg is plots een gek idee: ik becommentarieer mijn potlodengalerij op Flickr op ongeveer de volgende manier: in juni verjaar ik, ik woon in die straat... ik zou heel blij zijn als je in mijn staat voor mij een potlood zou creëren! Eind december 2010 stapte ik het huis uit om een brood te gaan kopen en zag ik een potlood dat aan mij was gewijd!». Sindsdien plaatst Phil potloodfoto's op zijn Flickr blog. «Intussen heb ik er bijna 400».

Yves Calomme houdt van de stad. Hij wandelt er rond en vindt de sporen van stedelijke kunst in de kleinste uithoekjes van Brussel. Tijdens zijn omzwervingen is de potloodgraffiti hem uiteraard niet ontgaan: «Ik vind het leuk, het potlood is grappig, goed gedaan. En het is enorm geëvolueerd».

Hij verzamelt zijn foto's op Facebook. «In het begin waren de potloden gecentraliseerd in Elsene, meer bepaald in de Collegestraat, Van Aastraat en in de buurt van Sint-Bonifacius. Op een dag vond Phil een potlood voor mij op een container in Elsene. Maar nu is de container verhuisd en ik weet niet waar hij staat. Als iemand hem gezien mocht hebben… »

Bastien De Zutter is erdoor gepassioneerd: «Ik hou van de mogelijke variaties op het potloodthema. Je kan er positief, speels, grappig... mee associëren. Ik hou ook van het verband tussen spel en kinderen die het oproept. Leuk gekozen...».

Bastien is ook sportief. In oktober 2012 organiseerde hij een potloodmarathon, een jogging in de stad, op zoek naar 77 tekeningen. Hij verspreidde op ruime schaal informatie over het evenement met alle details over de te volgen weg die dag: «Toen ik de voorafgaande weken het parcours uitstippelde, zag ik nieuwe potloden verschijnen op het parcours dat ik had vrijgegeven».

Het potlood, dat is een spel onder artiesten, maar ook een spel onder verzamelaars. Het doel is graffiti op te sporen die nog niet ontdekt is, tot op de meest onmogelijke plaatsen, zelfs in het buitenland. Er werden potloden ontdekt tot in Barcelona en Amsterdam, waar een van onze artiesten zonder twijfel zijn vakantie doorbracht.

Kortom, de jacht naar het unieke snapshot is open!

De potloden zijn maar een fractie van de Brusselse street art! In een volgend artikel dompelen we ons misschien onder in de wereld van de werken ondertekend door "olo".